De optimale verwarming voor je vakantiewoning kiezen
Ontdek welke opties er bestaan voor de verwarming van je vakantiehuis en welke de beste is voor jou
Juni 2025
Om een vakantiewoning optimaal te verwarmen, is een iets andere aanpak nodig dan je gewend bent van je eigen huis. Dit komt met name doordat een vakantiewoning niet per se permanent bewoond is. Vanzelfsprekend moet je, vooral in de koude wintermaanden, voor voldoende warmte zorgen zodat de gasten zich comfortabel voelen. Tegelijkertijd streven eigenaren van vakantiehuizen naar zo laag mogelijke verwarmingskosten. Hoe je beide tegengestelde doelen zoveel mogelijk met elkaar in lijn kunt brengen, lees je in deze gids.
Een thermische isolatie is de basis van elk goed verwarmingssysteem
Om voordelige verwarmingsmogelijkheden echt efficiënt toe te passen, is moderne isolatie de fundamentele voorwaarde. Hoewel nieuwbouw over het algemeen zeer goed geïsoleerd is, is dat bij oudere gebouwen niet altijd het geval. Het warmteverlies is hier duidelijk merkbaar en komt ook tot uiting in de rekening. Onder bepaalde omstandigheden kun je met efficiënte thermische isolatie meer dan 1000 euro per jaar besparen. Met name drie punten verhogen het energieverbruik van een verwarming in een vakantiehuis aanzienlijk:
- Zelfs een optimale verwarming voor een vakantiehuis is niet in staat om een woning voordelig te verwarmen als de gevel slecht geïsoleerd is. Vanwege het grote oppervlak gaat bij onvoldoende geïsoleerde huizen het grootste deel van de warmte via de buitenmuren verloren. Efficiënte isolatie kan vaak probleemloos achteraf worden aangebracht, ook bij bestaande gebouwen.
- Als er toch al een dakrenovatie aan zit te komen, moet je een uitgebreide en moderne isolatie overwegen. Een voordeligere optie is het isoleren van de zolder.
- Bij oude ramen is het warmteverlies soms aanzienlijk. De overstap naar moderne warmtewerende beglazing loont op de lange termijn. Tijdelijk zijn isolatiefolies ook een goede manier om ramen voordelig te upgraden.
Of het achteraf aanbrengen bij bestaande gebouwen de moeite waard is, hangt sterk af van de leeftijd en de staat van het gebouw, evenals de benodigde maatregelen. Als je wilt, kun je een energieadviseur inschakelen. Die bespreekt met je mogelijke overheidssubsidies, die niet alleen efficiënte thermische isolatie, maar ook verwarmingssystemen omvatten. Je kunt ook een gespecialiseerd bedrijf inschakelen.
Is de installatie van een verwarming op basis van fossiele brandstoffen nog de moeite waard?
De keuze van het optimale verwarmingssysteem is afhankelijk van verschillende factoren. Met name echter van de klimatologische omstandigheden en de bezettingsperiodes. De eisen aan een verwarming voor een weekendhuis verschillen bijvoorbeeld aanzienlijk van die van continu bewoonde woningen. Raadpleeg ook zeker de plaatselijke wetten over energie-efficiëntie zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan! Voor het grootste deel van de vakantiehuizen zijn fossiele brandstoffen echter geen veelbelovende oplossing, wat ook te wijten is aan de verder stijgende CO₂-kosten. Zelfs als het gasverbruik in het vakantiehuis nog vrij aantrekkelijk lijkt – op de lange termijn ontkom je waarschijnlijk niet aan het gebruik van hernieuwbare energieën.
Stads- en wijkverwarmingsnetwerken en decentrale verwarmingssystemen
Als je de mogelijkheid heeft, kun je je verwarming in het vakantiehuis aansluiten op een stads- of wijkverwarmingsnetwerk. Je verwarmt de woning dan via een warmtekrachtcentrale. Hoe hoog het aandeel fossiele brandstoffen is, hangt af van de centrale. In principe stappen deze geleidelijk over op duurzame energiebronnen. De aansluitkosten op zo’n netwerk verschillen sterk, maar in sommige gevallen worden deze (deels) gesubsidieerd. Praat dus zeker met de gemeente om je goed te informeren.
Slechts een alternatief of straks standaard? De warmtepomp
Tegenwoordig neemt de warmtepomp ook in de media een bijzondere positie in. Vanwege de hoge efficiëntie wordt deze vaak gesubsidieerd. Dit is echter ook nodig vanwege de hoge aanschafkosten. Juist wanneer een vakantiewoning continu bewoond is, geldt de warmtepomp als de meest kosteneffectieve oplossing. De aanschafkosten verdienen zich doorgaans binnen 10 tot 20 jaar terug. In combinatie met een fotovoltaïsche installatie kan deze periode nog verkorten. Zoals reeds vermeld, zijn sommige verwarmingsalternatieven onder bepaalde omstandigheden zinvoller. Daarbij springt de infraroodverwarming eruit als de duidelijk beste oplossing.
Onder bijzondere omstandigheden loont een infraroodverwarming
Infraroodverwarmingen hebben voor de inbedrijfstelling uitsluitend stroom nodig. Grote pluspunten zijn bovendien de geringe inspanning en de lage aanschafkosten. Je kunt de panelen met enige handigheid zelf aan de muur of het plafond monteren. Leidingen die in de winter zouden kunnen bevriezen, bestaan bij dit systeem niet. In tegenstelling tot klassieke elektrische convectie-radiatoren verwarmen de infraroodstralingen niet de lucht, maar de vaste stoffen in de woning. Daardoor verwarmen ze de ruimte aanzienlijk sneller en energiezuiniger. Het volstaat doorgaans om de woning slechts korte tijd voor aankomst van de gast op te warmen. Bovendien wordt de warmte van de infraroodverwarming als bijzonder aangenaam ervaren; de comfortfactor van gasten verhoog je hiermee zeker.
De infraroodverwarming heeft ten opzichte van de warmtepomp slechts één nadeel. Bij lange gebruiksduur stijgen de kosten zodanig dat de infraroodverwarming in vergelijking onrendabel is. Voor permanent bewoonde en vaak verwarmde vakantiehuizen is deze daarom minder geschikt. Staat de woning echter vaker leeg, dan is het een echt alternatief. Mogelijk is het achteraf aanbrengen in je vakantiehuis een zinvolle optie.
Dan loont een Smart Home
Infraroodverwarmingen zijn ideaal als je op zoek bent naar voordelige verwarmingsmogelijkheden die ontworpen zijn voor partieel gebruik. Zodra het vakantiehuis onbewoond is, moet je de verwarming uitzetten, alleen zolang er geen gevaar is voor de waterleidingen. Infraroodverwarmingen dienen daarom ook als vorstbeveiligers, die automatisch verwarmen vanaf een bepaalde temperatuur. Die ligt echter ver onder de aangename warmte die nodig is voor een bewoonbaar huis. Om niet elke keer naar de vakantiewoning te hoeven reizen wanneer een gast op de deurmat staat, is de installatie van een Smart Home aan te raden. Dan regel je de temperatuur heel eenvoudig via een app. In principe is elk systeem hiervoor geschikt. Je kunt dus ook gasverwarmingen of warmtepompen met dergelijke thermostaten uitrusten. Als alternatief bieden thermostaatventielen zich aan, die de temperatuur op een constant niveau houden.
Zo bespaar je nog meer geld
Naast de beschreven maatregelen zijn er nog enkele mogelijkheden om de verwarming van een vakantiehuis nog efficiënter te maken. Het gaat hierbij om eenvoudige methoden en voorzieningen die snel en voordelig te realiseren zijn. Welke dat zijn, lees je hieronder.
- Als je een thermostaatventiel gebruikt, kun je de kamers verschillend verwarmen. Woonkamers en badkamers moeten over het algemeen warmer zijn dan bijvoorbeeld slaapkamers of trappenhuizen. Dit kan echter gepaard gaan met minder comfort voor gasten, immers ervaart elke gast een andere temperatuur als aangenaam. In het ergste geval gaat deze omstandigheid gepaard met een negatieve beoordeling op het vakantieverhuurportaal.
- Een eenvoudige methode om de temperatuur beter in de kamers te houden, zijn pluizige tapijten. Ze zorgen niet alleen voor een aangename sfeer, maar slaan ook warmte op.
- Als de woning onbewoond is, moet je de gordijnen of rolluiken openhouden. Door het invallende zonlicht kun je een vakantiehuis, ook in de winter, deels verwarmen – tenminste tot op zekere hoogte. ‘s Avonds is het daarentegen beter om de rolluiken te sluiten, zodat de warmte niet kan ontsnappen.
- Zorg ervoor dat er geen meubelstukken direct voor de radiatoren staan. Dat bemoeilijkt de verdeling van de warmte.
- Thermogordijnen gebruiken: Vooral als de raamisolatie nog niet up-to-date is, zijn thermogordijnen een goede oplossing om het warmteverlies te verminderen.
Afhankelijk van hoe lang een vakantiewoning onbewoond is, kan permanent verwarmen of het handhaven van een aangename minimumtemperatuur (ongeveer 15 graden) zeker de moeite waard zijn. Dit is des te zinvoller naarmate de woning beter geïsoleerd is.